Εντελώς γεμάτο το πούλμαν ξεκίνησε το πρωί της Κυριακής, 10 Σεπτεμβρίου, για τον Όσιο Λουκά πρώτα, όπου φτάσαμε κατά τις 10:30 π.μ. Η Μονή του Οσίου Λουκά βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Ελικώνα, του βουνού των Μουσών, κάτω από την ακρόπολη του αρχαίου Στειρίου. Είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της μεσοβυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής και περιλαμβάνεται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco, μαζί με τα άλλα δύο σωζόμενα μοναστήρια από την ίδια περίοδο, τη Μονή Δαφνίου και τη Νέα Μονή Χίου. Ό Όσιος Λουκάς όμως είναι μεγαλύτερος και διαφέρει στο ότι είναι αφιερωμένος σε ένα μοναδικό όσιο, τον Όσιο Λουκά τον Στειριώτη.

Αφού εισήλθαμε στον προαύλιο δροσερό χώρο του μοναστηριού, περάσαμε την πύλη δίπλα στο κωδωνοστάσιο και βρεθήκαμε μπροστά στο εντυπωσιακότατο σύμπλεγμα των δύο εκκλησιών που αποτελούν το συγκρότημα, το Καθολικό και τον ναό της Παναγίας στα βόρεια αυτού.

Εκεί μέσα στο Καθολικό μας ξενάγησε αναλυτικά ένας ραδινός μοναχός, εξηγώντας μας ότι το παλαιότερο κτίσμα είναι η εκκλησία της Παναγίας ( 10ος αι. μ.Χ. ) και το μεγαλύτερο Καθολικό χτίστηκε στις πρώτες δεκαετίες του 11ου , ώστε να στεγάσει το λείψανο του Οσίου. Κάτω από αυτό υπάρχει Κρύπτη με τον τάφο του καθώς και δύο ηγουμένων της Μονής.  Το Καθολικό, πέρα από την μοναδική αρχιτεκτονική με τα πλούσια κεραμοπλαστικά κοσμήματα περιέχει τα πιο καλοδιατηρημένα σύνολα ψηφιδωτών από την περίοδο της Μακεδονικής Αναγέννησης, τα οποία μάλιστα φιλοτεχνήθηκαν πριν από αυτά της Νέας Μονή και του Δαφνίου. Μπορεί να υπάρχουν κάποιες απώλειες, αλλά ακόμα εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη οι σκηνές της Γέννησης, της Βάπτισης, της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Χριστού, καθώς και διάφορες παραστάσεις αγίων και ιεραρχών. Παρατηρήσαμε και θαυμάσαμε τα ψηφιδωτά, προσκυνήσαμε το λείψανο του Οσίου, στο βορειοανατολικό παρεκκλήσι, στο σημείο σύνδεσης με τον ναό της Παναγίας, και βγήκαμε έξω, για να εξερευνήσουμε και τα υπόλοιπα κτήρια εντός του χώρου της Μονής. Η Τράπεζα, όπου έτρωγαν οι μοναχοί, από τα πιο ενδιαφέροντα οικοδομήματα του συγκροτήματος, στεγάζει, αναστυλωμένη σήμερα, σημαντικά βυζαντινά γλυπτά μέλη. Στο ιδιαίτερα μεγάλο υπόγειό της στεγαζόταν το ελαιοτριβείο του μοναστηριού. Εντύπωση μας έκανε το φωτάναμμα, δηλαδή ο χώρος όπου ζεσταίνονταν οι μοναχοί, πριν πάνε για ύπνο τα κρύα βράδια του χειμώνα. Στο επίσης αναστυλωμένο βορδονάρειο (στάβλος) εκτίθενται αποτοιχισμένες τοιχογραφίες από ναό του 18ου αι. στην Αντίκυρα. Απολαύσαμε τη θέα, τραβήξαμε αρκετές φωτογραφίες και αναχωρήσαμε για το ιστορικό και μαρτυρικό Δίστομο. Πρώτα ανεβήκαμε στον μικρό λόφο λίγο έξω από το χωριό, όπου έχει στηθεί το λιτό μνημείο προς τιμήν όσων σφαγιάστηκαν στο Δίστομο, πάνω στο οποίο έχουν αναγραφεί όλα τα ονόματα. Μετά την επίσκεψή μας στο Μαυσωλείο των σφαγιασθέντων στις 10 Ιουνίου του 1944, επισκεφθήκαμε το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού. Έγινε μια εισαγωγή από την κ.Λάσχου, Ιστορικό, για το τραγικό συμβάν και παρακολουθήσαμε στη συνέχεια βίντεο μισής ώρας, το οποίο μας ενημέρωσε αναλυτικότατα για ό,τι συνέβη εκείνες τις δύσκολες μέρες και μας συγκίνησε φοβερά. Τα συναισθήματά μας έγιναν ακόμα πιο έντονα, όταν βρεθήκαμε έπειτα στον επάνω όροφο, όπου υπάρχει φωτογραφικό υλικό. Φύγαμε συγκλονισμένοι και προβληματισμένοι από το Μουσείο αυτό και πήραμε τον δρόμο για την παραλιακή Αντίκυρα. Είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια, αλλά στα νεότερα το μικρό αρχικά ψαροχώρι μαθεύτηκε για τα “Άσπρα Σπίτια”, τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραγωγής αλουμινίου και αλουμίνας.

Εκεί λίγοι τολμηροί κολύμπησαν, λόγω του ότι οι τσούχτρες του Κορινθιακού δεν έχουν φύγει ακόμα για .... διακοπές, αλλά διαλέξαμε όλοι κάποια “ασφαλή” ταβέρνα για φαγητό. Μια ωραία βόλτα στην Κρύα της Λιβαδειάς μας περίμενε το απογευματάκι, αφού περάσαμε από τον Πύργο του Ρολογιού και τη Μητρόπολη της Λιβαδειάς, που είναι στην ουσία Τζαμί μετασκευασμένο σε εκκλησία. Εντυπωσιαστήκαμε από τα πολλά νερά του ποταμού της Έρκυνας, τις δροσιές, τα ψηλά πλατάνια, τους παλιούς νερόμυλους, τις γεφυρούλες και το μεσαιωνικό Κάστρο, Καταλανικό και Φράγκικο, χτισμένο πάνω στα ερείπια του αρχαίου, τον ωραίο περίπατο μέσα στο φαράγγι, στο οποίο μάλιστα υπάρχει ανοιχτό θέατρο ... Καθίσαμε σε κάποια καφετέρια για ένα καφεδάκι, ένα αναψυκτικό, ένα γλυκάκι και, όταν έφτασε η ώρα της αναχώρησης γυρίσαμε πίσω στον χώρο στάθμευσης, παίρνοντας πάλι τον όμορφα διαμορφωμένο πεζόδρομο, που οδηγεί ως τον χώρο αναψυχής.

Βρισκόμαστε πίσω στη Νίκαια αρκετά νωρίς, έπειτα από μια πραγματικά γεμάτη πολιτιστικά και περιβαλλοντικά ημέρα...