- Λεπτομέρειες
- Τελευταία ενημέρωση : 09 Ιανουαρίου 2016 09 Ιανουαρίου 2016
Εντελώς γεμάτο το πούλμαν και μετά την παραλαβή των φίλων μας από το μετρό του Αιγάλεω και από την Εθνική οδό, την ημέρα ελεύθερης εισόδου στα Μουσεία και Αρχαιολογικούς χώρους 6η Δεκεμβρίου, τη 2η κατά σειρά μέσα στο χειμώνα. Μεγάλο το δέλεαρ του Ιερού των Αιγυπτίων θεών στην Μπρέξιζα, χώρος που παραμένει κλειστός κανονικά για το κοινό, αλλά για χάρη του “Φυσιολάτρη” άνοιξε! 
Ξεκινήσαμε με το προσκύνημα στη Μονή Οσίου Εφραίμ, από τα παλιότερα μοναστήρια στην Αττική. Βρίσκεται στη Νέα Μάκρη, στο όρος των Αμώμων, όπου, στα ερείπια του παλιότερου ναού, η μοναχή Μακαρία βρήκε το 1950 τα λείψανα του Αγίου, που μαρτύρησε εκεί το Μάιο του 1426, αφού βασανίστηκε από τους Τούρκους. Το σκήνωμά του εκτίθεται στο καθολικό για προσκύνηση. Φύγαμε μετά από σύντομη περιδιάβαση στους χώρους της Μονής, όπου και ο τόπος μαρτυρίου του Αγίου, ενώ ακόμα γινόταν η λειτουργία προς τιμή του τιμώμενου αγίου της ημέρας, του Αγ.Νικολάου.
Παραλάβαμε από τη λεωφόρο Μαραθώνος το φίλο μας κ.Γιώργο Σφήκα, συγγραφέα, οικολόγο, ζωγράφο και μελετητή της ελληνικής χλωρίδας, αλλά κυρίως ικανότατο γνώστη της περιοχής. Μας οδήγησε πρώτα στην παραλία της Ν.Μάκρης, στην Μπρέξιζα, όπου και το ιερό των Αιγυπτίων θεών. Μας άνοιξε την είσοδο δίπλα στο εκκλησάκι της Αγ.Κυριακής η φύλακας του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα και περιηγηθήκαμε στον πολύ ενδιαφέροντα χώρο, που ελάχιστα είναι γνωστός στους Αθηναίους. Βρίσκεται στην περιοχή του Μικρού Έλους, την οποία παλιότεροι περιηγητές ονόμαζαν Νησί. Δίπλα του υπάρχουν τα ερείπια ενός πολυτελούς ρωμαϊκού βαλανείου (λουτρού) και μιας δεξαμενής. 
Το συγκρότημα ιδρύθηκε από τον Ηρώδη τον Αττικό, περίπου το 160 μ.Χ. και περικλείεται από περίβολο με 4 πυλώνες, μία στο μέσον κάθε πλευράς. Μιμούνται αιγυπτιακούς πυλώνες και στους πύργους που σχηματίζονται εκατέρωθεν αυτών, τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική όψη, υπήρχαν αγάλματα σε υπερφυσικό μέγεθος. Το ένα ήταν ανδρικό με τη μορφή φαραώ και το άλλο γυναικείο στον τύπο της Ίσιδας, με τη μορφή της Δήμητρας ή της Αφροδίτης, με στάχυα ή ρόδα στο χέρι. Στο χώρο βλέπει κανείς σήμερα αντίγραφά τους, ενώ τα σωζόμενα πρωτότυπα βρίσκονται στο Μουσείο. Το κέντρο της λατρείας των Αιγυπτίων θεών φαίνεται ότι ήταν η βαθμιδωτή κατασκευή στο κέντρο του χώρου. Γύρω από το άνδηρο αυτό υπήρχαν βοηθητικοί χώροι και μεγάλη αυλή, καθώς και πλακόστρωτες οδοί. Σύμφωνα με επιγραφή το ιερό ήταν αφιερωμένο στο Σάραπι, εξελληνισμένη μορφή του αιγυπτιακού θεού Όσιρι, ενώ κυρίαρχη θέση είχε και η Ίσιδα, η σύζυγός του, αλλά και ο γιος τους Ώρος. Οι λατρείες αυτές υιοθετήθηκαν σταδιακά στον ελλαδικό χώρο από τα τέλη του 4ου αι. π.Χ. 
Φύγαμε για τον Τύμβο των Αθηναίων, όπου ο κ.Σφήκας περιέγραψε αναλυτικά, με βάση τη μακέτα και τους σχετικούς πίνακες που υπάρχουν εκεί, τη μάχη του Μαραθώνα, που έλαβε χώρα το Σεπτέμβριο του 490 π.Χ. με νικηφόρο αποτέλεσμα, χάρη στη στρατηγική του Αθηναίου Μιλτιάδη. Οι ανασκαφές στον τύμβο απέδειξαν ότι είχαν ταφεί εκεί, αφού πρώτα έγιναν μεμονωμένες καύσεις, οι 192 πεσόντες Αθηναίοι, στους οποίους προσφέρθηκαν αρκετά κτερίσματα από τους δικούς τους. Για τους 1.000 Πλαταιείς που συμμετείχαν στη μάχη στήθηκε άλλος τύμβος κοντά στο σημερινό μουσείο αυτός.
Σειρά είχε το Πρωτοελλαδικό νεκροταφείο στο Τσέπι, όπου έχουν ταφεί οι Κυκλαδίτες έμποροι που κατοικούσαν στην περιοχή του Μαραθώνα, κατά την 3η χιλιετία π.Χ., στους χαρακτηριστικούς για την εποχή και για τις Κυκλάδες κιβωτιόσχημους τάφους, που καλύπτονταν από μεγάλες καλυπτήριες πλάκες. Είδαμε απ΄έξω το χώρο, γιατί ήταν κλειστός, και πήραμε την ανηφόρα για το Αρχαιολογικό Μουσείο. 
Στην είσοδο μας υποδέχτηκε αντίγραφο του Έφηβου του Μαραθώνα και μια παιδική ταφή σε μεγάλο αγγείο ( εγχυτρισμός λέγεται αυτός ο τρόπος ταφής ). Στην αίθουσα με τα ευρήματα από το Σπήλαιο του Πανός στην Οινόη, του θεού που η παράδοση λέει ότι βοήθησε τους Αθηναίους στη μάχη του Μαραθώνα εντύπωση προξενεί επιγραφή του 1ου αι. π.Χ. που μιλάει για την απαγόρευση προσφοράς χρωματιστών υφασμάτων στο θεό.
Στην αίθουσα των προϊστορικών χρόνων είδαμε πολλά κτερίσματα από τους κυκλαδικούς τάφους στο Τσέπι, όπως τηγανόσχημα σκεύη, μαρμάρινα ειδώλια, “καντήλες”, αμφορείς, κάνθαρους, πρόχους και άλλα αγγεία, χάνδρες, αιχμές βελών.
Στην επόμενη αίθουσα υπάρχουν εκθέματα από τους 4 δήμους της ευρύτερης περιοχής του Μαραθώνα, όπως αγγεία όλων των τύπων, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν ένας αρύβαλλος με 2 αντίνωτες κεφαλές και μια λουτροφόρος, ειδώλια πήλινα και λίθινα, ένας ξύλινος καθρέπτης και ο μαρμάρινος δίσκος αφιέρωμα ενός δισκοβόλου.
Ο μεγάλος ευεργέτης του Μαραθώνα, πολιτικός και ρήτορας Ηρώδης ο Αττικός, έχει τη δική του αίθουσα στο Μουσείο, μια και κατείχε μια μεγάλη έπαυλη στη θέση Μάνδρα της Γριάς. Εδώ βλέπει κανείς εικονιστικές κεφαλές του ίδιου και των μαθητών του καθώς και της αγαπημένης γυναίκας του Ρηγίλλης, ακέφαλες ερμαϊκές στήλες με κατάρες για όσους τολμούσαν να τις φθείρουν, επιτύμβιες στήλες ρωμαϊκών χρόνων, μορφή ανδρός σε πολυτελή κλίνη και την επιγραφή για την πανηγυρική υποδοχή που επεφύλαξαν οι Αθηναίοι στον Ηρώδη μετά από μακρόχρονη απουσία του. 
Και οι Αιγύπτιοι θεοί έχουν τη δική τους αίθουσα στο Μουσείο, στην οποία εκτίθενται τα πρωτότυπα αγάλματα που βρέθηκαν σχεδόν ακέραια στο χώρο του Ιερού και μιμούνται αιγυπτιακά. Ένα γλυπτό γερακιού εικονίζει το γιο της Ίσιδας και του Όσιρι, τον Ώρο. Στο κέντρο της αίθουσας υπάρχει μια μαρμάρινη αιγυπτιάζουσα σφίγγα και σε ψηλότερο σημείο τμήμα ενός προπύλου με τον ηλιακό δίσκο και την κόμπρα.
Τελευταία είναι η αίθουσα του Τροπαίου που έστησαν μετά τη νίκη τους οι Αθηναίοι, στην οποία εκτίθενται τα λείψανά του, ενώ αντίγραφο αυτού βρίσκεται δίπλα στην Παναγία τη Μεσοσπορίτισσα. Πρόκειται για αρράβδωτο κίονα, αρχικού ύψους 10 μ., με ιωνικό κιονόκρανο, πάνω από το οποίο υπήρχε άγαλμα της Νίκης. Σε ξεχωριστές προθήκες εδώ παρουσιάζονται τα ευρήματα από τους τύμβους των Αθηναίων και των Πλαταιέων, ενώ στην υπόλοιπη αίθουσα βλέπουμε επιγραφές και μαρμάρινα επιτύμβια μνημεία.
Κάναμε και μια σύντομη επίσκεψη στο γειτονικό του Μουσείου Μεσοελλαδικό νεκροταφείο του Βρανά με τους τύμβους της 2η χιλιετίας π.Χ., ανάμεσα στους οποίους υπάρχει και λάκκος με ταφή αλόγου ( μυκηναϊκής εποχής ). 
Κλείσαμε την εξόρμησή μας με επίσκεψη στο χώρο του ολυμπιακού κωπηλατοδρομίου (δημιουργία του 2004, οπότε και έγιναν οι ολυμπιακοί αγώνες στην Ελλάδα ), στο οποίο βγάλαμε φωτογραφίες και κάναμε μια μικρή βόλτα. Απογοητεύκαμε κάπως που δε βρήκαμε ανοιχτό το κυλικείο, γιατί η μέρα πραγματικά προσφερόταν για ένα καφεδάκι ή κάποιο σνακ δίπλα στους διαύλους, όπου έκαναν τις προπονήσεις τους εκείνη την ώρα κάποιοι κωπηλάτες. Φύγαμε λοιπόν κατά τις 2 η ώρα για τη Νίκαια, αφού αφήσαμε τον πρόθυμο να μας ξεναγήσει και σε άλλα αξιοθέατα του Μαραθώνα κ.Σφήκα, στο μέρος όπου τον είχαμε παραλάβει.
