- Λεπτομέρειες
- Τελευταία ενημέρωση : 26 Οκτωβρίου 2018 26 Οκτωβρίου 2018
Όπως συνηθίζουμε κάθε χρόνο στις αρχές Σεπτέμβρη, έτσι και φέτος το “μικρό καλοκαιράκι” μας βρήκε στα Δωδεκάνησα και συγκεκριμένα στην Πάτμο, όπου και καταλύσαμε, και στα γειτονικά νησάκια, Μαράθι, Αρκιούς και Λειψούς. Ο “Φυσιολάτρης” είχε ήδη κάνει τις διακοπές του στις αρχές Ιουλίου στην Κάρπαθο και την Κάσο.
Ξεκινώντας Τετάρτη απόγευμα λίγο μετά τις 7 από τον Πειραιά και έχοντας κάνει ένα πολύ καλό 8ωρο ταξίδι, φτάσαμε την Πέμπτη, 6 Σεπτεμβρίου, το πρωί, κατά τις 3:30 π.μ., στο λιμάνι της Πάτμου, τη Σκάλα, όπου μας περίμεναν δυο βανάκια του ξενοδοχείου, για να μας μεταφέρουν στο κατάλυμά μας, κι άλλο ένα για τις αποσκευές μας. Μετά την τακτοποίηση στα δωμάτια πήραμε έναν υπνάκο και το πρωί προγευματίσαμε, λίγο αργά οι περισσότεροι.
Αναχωρήσαμε κατά τις 11 το πρωί της Πέμπτης, με το πούλμαν για τη Χώρα της Πάτμου, όπου ανηφορίσαμε προς το Αρχοντικό Νικολαΐδη. Οικοδομήθηκε ανάμεσα στο 1705 και το 1796 και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της αστικής αρχιτεκτονικής της Πάτμου.Περιηγηθήκαμε στους χώρους του ισογείου και των άλλων ορόφων και σχηματίσαμε έτσι μια πολύ καλή εικόνα για τα αρχοντόσπιτα της πρωτεύουσας, βλέποντας τον ”νοντά”, χώρο διημέρευσης αλλά και υποδοχής, τους “ύπνους” ( κρεβατοκάμαρες ), με διαχωριστικό στοιχείο μεταξύ τους τον “αμπάταρο” ( περίτεχνη ξύλινη “κουρτίνα” με ράφια και αποθηκευτικούς χώρους ), το “φουρναριό” ( μαγειρείο), τις στέρνες, τις μικρές αυλές, τα δώματα. Στο Αρχοντικό Νικολαΐδη στεγάζεται επιπλέον και η Αρχαιολογική Συλλογή του νησιού, με ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο του λόφου του Καστελλίου, τη χερσόνησο της Άσπρης, τον Γροίκο, αλλά και τα γύρω νησάκια, όπως από τους Αρκιούς.Φύγαμε έπειτα για το μπάνιο μας στη θάλασσα, στην παραλία της Λάμπης, στα βόρεια του νησιού, με τα υπέροχα πολύχρωμα βότσαλα. Εκεί γευματίσαμε οι περισσότεροι, αφού απολαύσαμε το μπανάκι μας, και το απογευματάκι κάναμε μια στάση στην παραλία του Κάτω Κάμπου, την πιο πολυσύχναστη και πιο οργανωμένη, για δεύτερο ίσως μπάνιο, για ένα καφεδάκι, ένα γλυκάκι ή παγωτάκι. Ο Επάνω Κάμπος, ο μεσόγειος ομώνυμος οικισμός είναι παραδοσιακός με παλαιά και νέα σπίτια και άρχισε να κτίζεται στα τέλη του 11ου αι., όταν εγκαταστάθκαν εκεί οι τεχνίτες της Ιεράς Μονής, μια και δεν επιτρεπόταν να έχουν τις κατοικίες τους δίπλα στο μοναστήρι. Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο μας για ξεκούραση.
Όσοι ήθελαν να πεζοπορήσουν, 15 άτομα, ξεκίνησαν κατά τις 6 το απόγευμα από το ξενοδοχείο για μια διαδρομή ενός δίωρου συνολικά, προς τον λόφο Καστελλίου, όπου βρισκόταν η αρχαία ακρόπολη της Πάτμου, έναν φυσικό οχυρό λόφο στα δυτικά της Σκάλας.Περάσαμε μπροστά από ένα δισυπόστατο εκκλησάκι με μια “τούφα” από δέντρα γύρω του, βαδίσαμε βόρεια και δεν αργήσαμε να συναντήσουμε τα πρώτα εντυπωσιακά λείψανα του αρχαίου τείχους του 4ου π.Χ. αι. Σε μερικά σημεία σώζονται και οι ορθογώνιοι πύργοι του τείχους, ο ένας μάλιστα σε ύψος 3,5 μ. Στη βορειοδυτική πλευρά του λόφου αποκαλύφθηκαν και άλλα μέρη του τείχους, η πύλη εισόδου μαζί με τμήμα σκάλας με έξι βαθμίδες, αλλά κι ένα μικρό εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου, γύρω από το οποίο έχει δημιουργηθεί ένας πανέμορφος μικρός κήπος, με πολλά δέντρα και φυτά, κυρίως παχύφυτα, που δεν θέλουν και πολύ νερό.Τιμήσαμε πολλά από τα ώριμα φραγκόσυκα, μια και είχαμε μαζί μας σουγιαδάκια, φωτογραφίσαμε και φωτογραφηθήκαμε, απολαμβάνοντας την πανέμορφη θέα από εκεί ψηλά προς τη Σκάλα, την παραλία του Χοχλακά, κοντά στο ξενοδοχείο μας, του Μέρικα, στα βορειότερα, τα απέναντι νησιά, Νάξο και Ικαρία επίσης.
Κατεβήκαμε από τον λόφο ακολουθώντας την ίδια σχεδόν πορεία, συναντώντας έναν βοσκό με τα σκυλιά και το κοπάδι του κι ένα δεύτερο εκκλησάκι.
Πήγαμε στην ταβέρνα της Σκάλας, όπου κάθε μέρα δειπνούσαμε, φάγαμε και κάναμε τις βόλτες μας στο λιμάνι και μετά ... υπνάκος.
Την επόμενη μέρα, Παρασκευή, 7 Σεπτεμβρίου, πρωινό πάλι δίπλα στην πισίνα του ξενοδοχείου, και με τα ποδαράκια στο λιμάνι για το καραβάκι που θα μας πήγαινε τη μικρή κρουαζιέρα στο μικρό και συμπαθητικό Μαράθι πρώτα και μετά στους μεγαλύτερους Αρκιούς.Προστατευμένο από το ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 το σύνολο των νησιών που τα περιτριγυρίζουν.Στο Μαράθι κάναμε το μπανάκι μας στη μία και μοναδική ( αλλά αξέχαστη ) αμμουδερή παραλία του νησιού, δοκιμάσαμε τα μεζεδάκια του ταβερνείου, και πεζοπορήσαμε λίγο, ακολουθώντας τη “λεωφόρο Αγ. Νικολάου” ( κατά τη χιουμοριστική ταμπελίτσα ) ως το μικρό ομώνυμο εκκλησάκι στην κορφή του μικρού λόφου, με το αλώνι δίπλα του και τα μαντριά. Κάποτε καλλιεργούνταν στο νησί δημητριακά, χάρη στην ύπαρξη μικρής πηγής γλυκού νερού.
Μαζί με το αλωνάκι οι πετρόκτιστες αναβαθμίδες, όπως και τα χαλάσματα μικρού ανεμόμυλου, επιτρέπουν στον επισκέπτη να επιβεβαιώσει αυτό το γεγονός. Κυκλώσαμε κάπως το λοφάκι και κατεβήκαμε από την άλλη πλευρά του μικρού λιμανιού, ως το δεύτερο και πιο όμορφο ξενοδοχείο του νησιού, μέχρι το εκκλησάκι. Κάποιοι ήπιαν το καφεδάκι τους, την πορτοκαλάδα τους στα τραπέζια της αυλής του, ενώ είχαν πιο πριν κολυμπήσει στη μικρή παραλία εκεί μπροστά.Αναχωρήσαμε τη συμφωνημένη ώρα για Τηγανάκια, μια παραλία στην ανατολική πλευρά των Αρκιών, με καταγάλανα νερά, μισή άμμο και μισή βότσαλα, προστατευμένη από τον άνεμο και τους βράχους μπροστά στον κόλπο.
Καταπλεύσαμε έπειτα στο λιμανάκι του νησιού, το Πόρτο Αυγούστα. Εδώ παραμείναμε περίπου 3 ώρες για μπάνιο και φαγητό. Από τους περισσότερους επελέγη η παραλία στο Μεγάλο λιμάνι, όπου και γευμάτισαν, ενώ άλλοι κολύμπησαν μπροστά στα δύο εστιατόρια του Πόρτο Αυγούστα, όπου και δοκίμασαν κατσικάκι, ψαράκι και άλλες νοστιμιές. Μια πολύ μικρή ομαδούλα ανηφόρισε ως την εκκλησιά της Παναγιάς Παντάνασσας, στον παλιό οικισμό του νησιού, με τα ερείπια πλέον από τα πετρόκτιστα σπιτάκια, από όπου προσφέρεται μια μοναδική θέα προς την παραλία Τηγανάκια αλλά και όλο σχεδόν το υπόλοιπο νησί, που διαθέτει ονειρικές παραλίες και σπήλαια ... Μπήκαμε μέσα στην εκκλησούλα, έχοντας βρει το κλειδί κάτω από την πέτρα, όπως συνηθίζεται, φωτογραφίσαμε και φωτογραφηθήκαμε και κατηφορίσαμε...
Επιστρέψαμε αργά το απόγευμα στο ξενοδοχείο μας, ξεκουραστήκαμε και δειπνήσαμε το βράδυ στην ταβέρνα. Ο πειρασμός των καταστημάτων του κεντρικού δρόμου από όπου καθημερινά περνούσαμε για το ξενοδοχείο μας δεν άφησε ασυγκίνητους πολλούς από εμάς, μια κι εδώ που τα λέμε, τα μαγαζιά είναι πολύ περιποιημένα όντως και με αισθητική υψηλή στα διατιθέμενα προϊόντα. Ούτε και τα παγωτατζίδικα τα προσπεράσαμε, χωρίς να τα τιμήσουμε, βέβαια ...
Σάββατο, 8 Σεπτεμβρίου, μετά το πρωινό, φύγαμε για Μονή του Ευαγγελισμού “ Μητρός Ηγαπημένου”, πάνω από την περιοχή των Κήπων του Οσίου. Είναι το μεγαλύτερο γυναικείο μοναστήρι του νησιού και ιδρύθηκε το 1937 από τον αείμνηστο Γέροντα Αμφιλόχιο Μακρή.
Προηγήθηκε η επίσκεψη σε αυτήν, επειδή δέχεται επισκέπτες μόνο 9 ως 11 το πρωί.
Πολύ ενδιαφέρουσα η τοποθεσία του μοναστηριού αυτού, λουλουδιασμένη η αυλή του, ωραίο το καθολικό με τις εικόνες και τις τοιχογραφίες από τον 15ο ως τον 17ο αι. και οι γύρω χώροι.
Η μοναχή-ξενοδόχος μας καλοδέχτηκε, μας συγκέντρωσε στην αυλή σε ένα σκιασμένο χώρο και μας έδωσε τις απαραίτητες πληροφορίες για τη Μονή και τη θαυματουργή εικόνα που φυλάσσεται εντός του Καθολικού. Προσκυνήσαμε έπειτα και αναχωρήσαμε για τη Μονή Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου.
Η Μονή ιδρύθηκε πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού της Άρτεμης και παλαιοχριστιανικής βασιλικής από τον Όσιο Χριστόδουλο τον Λατρηνό το 1088 μ.Χ., όταν του παραχωρήθηκε ολόκληρο το νησί από τον Αλέξιο Κομνηνό. Θυμίζει βυζαντινό κάστρο, όπως περιβάλλεται από ορθογώνιο αμυντικό περίβολο, και διατηρούνται η βυζαντινή τράπεζα και τα κελλιά.
Περιηγηθήκαμε τους επισκέψιμους χώρους, το Καθολικό του 11ου αι. βασικά, αλλά και το πολύ σημαντικό Εκκλησιαστικό Μουσείο με τα πολύτιμα και αξιόλογα ευρήματα που φιλοξενεί και ακούσαμε μια εμπεριστατωμένη ξενάγηση από έναν νεαρό, επιφορτισμένο με αυτό το καθήκον. Επισκεφθήκαμε επίσης το παρεκκλήσι της Παναγίας στη νότια πλευρά του Καθολικού. Περίφημη είναι και η πλουσιότατη Βιβλιοθήκη του Μοναστηριού.
Σειρά είχε αμέσως μετά η επίσκεψη στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης, όπου ο παπα-Ισίδωρος μας μίλησε με πολλές λεπτομέρειες για τον Ηγαπημένο μαθητή του Χριστού και το όραμά του εντός του Σπηλαίου, για τη σχετική εικόνα, για τον Πρόχορο, που τον βοήθησε στη συγγραφή της Αποκάλυψης, και μας έδειξε τα σημεία στα τοιχώματα, όπου ο κάθε επισκέπτης μπορεί να βάλει το χέρι του. Το σπήλαιο αυτό αποτέλεσε το καταφύγιο του Αγ. Ιωάννη, όταν έφτασε εδώ εξόριστος από την Έφεσο, επειδή κήρυττε τον λόγο του Θεού. Σήμερα ο πιστός βλέπει τρεις μικρές σχισμές στον βράχο, που συμβολίζουν την Αγ. Τριάδα και από τις οποίες ακούστηκε η φωνή του Θεού, που υπαγόρεψε στον Ιωάννη το Ιερό Βιβλίο της Αποκάλυψης. Ίσως εκεί έγινε και η συγγραφή του. Δίπλα στο ιερό σπήλαιο βρίσκεται ο ναός της Αγ. Άννας, χτισμένος από τον Όσιο Χριστόδουλο, ιδρυτή της Μονής, στο όνομα της μητέρας της Θεοτόκου, της μητέρας του αυτοκράτορα Αλεξίου Κομνηνού αλλά και της δικής του μητέρας.Το Σπήλαιο μαζί με την Ιερά Μονή του Αγ. Ιωάννη κηρύχθηκαν μνημεία Παγκόσμιας κληρονομιάς από την Unesco, το 1999. Σημειωτέον ότι η Πάτμος ανήκει στα επτά σπουδαιότερα προσκυνήματα της Ευρώπης, μαζί με την Παναγία της Lourdes στη Γαλλία, τη Fatima στην Πορτογαλία κ.ά..Λίγο πιο κάτω από το Σπήλαιο βρίσκεται και η Πατμιάδα Σχολή, η οποία ιδρύθηκε το 1713 από τον Μακάριο Καλογερά, από τη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Σήμερα λειτουργεί ως Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο-Λύκειο.
Μετά τα προσκυνήματά μας φύγαμε για μπανάκι στην παραλία του Γροίκου, που ονομάστηκε έτσι από το πρώτο αγροτόσπιτο ( αγροικία ) που κτίστηκε στην περιοχή. Σήμερα αποτελεί έναν παραθαλάσσιο οικισμό με πλούσια τουριστική υποδομή. Ο κόλπος του Γροίκου με την υπέροχη θέα προς τον βράχο της Καλλικατσού και την παραλία της Πέτρας έχει χαρακτηριστεί από τον διεθνή οργανισμό ως ένας από τους ωραιότερους κόλπους του κόσμου (“most beautiful bays in the world”).
Μια μικρή ομάδα από 8 “γενναίους” ξεκίνησε για αναρρίχηση στον βράχο της Καλλικατσούς, δίπλα στην παραλία της Πέτρας. Σύμφωνα με τον θρύλο μια μάνα καταράστηκε την κόρη της να γίνει πέτρα, όταν εκείνη επέμενε να κάνει μπάνιο στην πανέμορφη θάλασσα του κόλπου, αν το τολμούσε, ενώ είχε μόλις κοινωνήσει και έτσι έγινε ...
Με τις οδηγίες και τις σχετικές γνώσεις του Αντώνη και με τη μεγάλη βοήθειά του ανεβήκαμε βήμα-βήμα όλο τον βράχο ως την κορυφή, ανακαλύπτοντας πάνω σε αυτό μικρές ή μεγαλύτερες κόγχες, λαξευμένα άνδηρα-πλατώματα, λακκώματα για ψήσιμο φαγητού ή “θέρμανση”, υδατοδεξαμενές, πηγάδια, κάποιο μάλιστα πολύ καλά σκαλισμένο σε ψηλό σημείο του βράχου. Από τα αρχαιολογικά ευρήματα διαπιστώθηκε ότι ο χώρος ήταν σε χρήση από τα 1.100 π.Χ. ως τον 4ο αι. μ.Χ. και ίσως υπήρχε εκεί υπαίθριο ιερό αφιερωμένο στην Αφροδίτη. Με τη διάδοση του χριστιανισμού μετατράπηκε σε ερημητήριο και οι μοναχοί χρησιμοποίησαν τους υπάρχοντες χώρους ως σκήτες ως και τον 14ο αι. μ.Χ.
Με μεγάλη προσοχή κατεβήκαμε, αφού φωτογραφίσαμε την ομάδα πολλές φορές και απολαύσαμε τη θέα από εκεί ψηλά προς τη μαγευτική παραλία της Πέτρας με τις ψάθες και τα βοτσαλάκια της αλλά και προς το Τραγονήσι απέναντι.
Οι υπόλοιποι έκαναν το μπάνιο τους στην πρώτη παραλία με τα ψηλά αρμυρίκια, γευμάτισαν στα ταβερνάκια και τη δεδομένη ώρα αναχώρησης συναντηθήκαμε όλοι για την επιστροφή μας στη Σκάλα.
Καμιά δεκαριά φίλοι αποφασίσαμε, μόλις φτάσαμε στη Σκάλα, να πάμε με ταξί στην κοντινή παραλία Μελόι και να επιστρέψουμε με τα πόδια αργά το απόγευμα, μια και απέχει μόλις 1,5 χλμ. από το λιμάνι. Ονομάστηκε έτσι από τη γλυκύτητα των σύκων και των πεπονιών της περιοχής. Είναι γραφική, αμμουδερή και διαθέτει πολλά αρμυρίκια καθώς και μια ταβέρνα στη μια της άκρη. Κολυμπήσαμε και γυρίσαμε άλλοι με ταξί και άλλοι με τα πόδια τελικά, κάνοντας μια ευχάριστη διαδρομή στη δροσιά του απογεύματος...
Το βράδυ στις 8:30 δειπνήσαμε και κάναμε το σεργιάνι μας ως την άλλη άκρη, ως το Βαπτιστήριο του Αγ. Ιωάννη, από το οποίο σώζονται μόνο ερείπια των κτισμάτων, όπου γίνονταν οι πρώτες βαπτίσεις χριστιανών από τον Άγ. Ιωάννη τον Θεολόγο, σύμφωνα με την παράδοση. Η παράδοση επίσης λέει ότι εκεί στεκόταν ο Άγιος, όταν έστειλε στον βυθό της θάλασσας τον μάγο Κύνωπα.
Φτάσαμε επίσης, από την άλλη άκρη του λιμανιού, ως τον λόφο με το φωτισμένο εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής ( από τον 17ο αι. ), απολαμβάνοντας για άλλη μια φορά επίσης το θέαμα του όμορφα φωταγωγημένου κτηρίου του Διοικητηρίου από την περίοδο της Ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα, κτισμένου στα 1932. Πρόκειται για ένα περίεργης κάτοψης κτίσμα, με έναν επιβλητικό διώροφο πύργο με ενετικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά στη μια γωνία, στοά με καμάρες στο ισόγειο, το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται για διοικητικές υπηρεσίες. Απέναντι, στο βόρειο τμήμα της εισόδου του λιμανιού ο φωτισμένoς σταυρός από το Κάθισμα της Παναγιάς της Κουμάνας στην ομώνυμη χερσόνησο ( κι αυτό του 17ου αι.).
Κάποιοι κάθισαν σε μαγαζάκια της παραλίας για ένα παγωτάκι ή ένα ποτάκι, μέχρι να έρθει η ώρα να πάμε για ύπνο. Επειδή ήταν ήδη σε εξέλιξη και το Φεστιβάλ μουσικής και χορών, μερικοί προτίμησαν να δειπνήσουν νωρίς, ώστε να ανέβουν ως το θέατρο εντός του χώρου του Σπηλαίου της Αποκάλυψης και να παρακολουθήσουν τις σχετικές εκδηλώσεις. Κυριακή, Κυριακή, 9 Σεπτεμβρίου, μετά το πρωινό φύγαμε για το λιμάνι, όπου πήραμε το καραβάκι για Λειψούς. Φουρτουνιασμένη λίγο η θάλασσα και αποζητούσαμε να φτάσουμε γρήγορα στο απάνεο λιμανάκι του νησιού...Μόλις πατήσαμε γη ασφαλή, φύγαμε άλλοι με τα πόδια, άλλοι με ταξί ή το δημοτικό λεωφορείο για την Παναγιά του Χάρου και κάποια παραλία του νησιού. Έτσι η πεζοπορική ομάδα των 8 ατόμων, ξεκίνησε από το Πάρκο με το Ηρώο, με στόχο αρχικό την Παναγία του Χάρου, γύρω στη μισή ώρα έξω από τον οικισμό. Αφού έφτασε ως την περιβόητη εκκλησία με την εικόνα της Παναγιάς με τον σταυρωμένο Χριστό στο χέρι ( γι΄αυτό τη λένε κι έτσι, εξάλλου ) και τα κρινάκια που ανθίζουν από μόνα τους κάθε χρόνο, προσκύνησε και συναντήθηκε με τους υπόλοιπους δικούς μας, ακολούθησε τον δρόμο ως την παραλία της Μεγάλης Κατσαδιάς. Είναι μια αμμουδερή παραλία με δύο όμορφα ταβερνάκια και πολλά αρμυρίκια. Εκεί κολυμπήσαμε και επιστρέψαμε, περνώντας από το πλάι του λόφου του Κάστρου, όπου ήταν η αρχαία ακρόπολη, στο Χωριό, όπως λένε οι ντόπιοι τον μοναδικό μεγάλο οικισμό του νησιού. Στην Κατσαδιά βρίσκεται και ο ναός του Αγ. Σπυρίδωνα-Αγ. Παντελεήμονα, που τον προσπεράσαμε κατεβαίνοντας προς την παραλία.Άλλοι κολύμπησαν στη Χοχλακούρα, όμορφη παραλία με βότσαλα, ή στον Πλατύ Γιαλό, αμμουδερή παραλία με γαλαζοπράσινα νερά. Γευματίσαμε στις ταβέρνες στις παραλίες ή στο Χωριό και αναχωρήσαμε από τους Λειψούς το απογευματάκι, με τον ίδιο καιρό δυστυχώς και με ανακούφιση μεγάλη, φυσικά, μόλις πατήσαμε την ασφαλή γη της Σκάλας μας...
Κατά τις 17:30 έγινε στην πλατεία μπροστά στο Ιταλικό κτήριο παρέλαση όλων των χορευτικών τμημάτων, τα οποία χόρεψαν όλα μαζί έναν χορό με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής, λίγο πριν αναχωρήσουν για το θέατρο στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης για την τελετή λήξης του Φεστιβάλ.Πήγαμε στο ξενοδοχείο, ετοιμάσαμε τις αποσκευές μας, τις φορτώσαμε στο φορτηγάκι που θα τις μετέφερε στο πούλμαν και επιστρέψαμε το κλειδί του δωματίου μας, έχοντας πλέον στη διάθεσή μας λίγες ώρες ως τη νυχτερινή αναχώρησή μας από το νησί, στις 12 τα μεσάνυχτα.
Έτσι, κάποιοι κάναμε τις τελευταίες βόλτες στη Σκάλα για ψώνια από τα ωραία και πανάκριβα καταστήματα, για αγορά των παραδοσιακών γλυκισμάτων της Πάτμου, όπως τα γλυκά πουγκιά, ενώ άλλοι, με λεωφορείο ή ταξί ανεβήκαμε στη Χώρα για νυχτερινή περιπλάνηση στα όμορφα σοκάκια της, στις πλατείες, τις εκκλησιές της, ως πέρα στο ύψωμα στα ανατολικά της Μονής, όπου βρίσκονται οι 3 πολύ όμορφα συντηρημένοι και ανακαινισμένοι από το 2010 ανεμόμυλοι, ένα επιπλέον κόσμημα του νησιού . Οι δύο από αυτούς χρονολογούνται στα 1588 και ο τρίτος κτίστηκε το 1863. Σήμερα ο πρώτος μύλος επαναλειτουργεί ως αλευρόμυλος και ο δεύτερος είναι σε θέση να παράγει ηλεκτρισμό από την αιολική ενέργεια. Το σχέδιο για τον τρίτο είναι η παραγωγή νερού. Πολύς ο αέρας εκεί πάνω, αλλά καταφέραμε να μείνουμε για λίγο, να φωτογραφηθούμε με τους προβολείς, που βοηθούν ώστε να διακρίνονται κι από πολύ μακριά, ως κάτω στη Σκάλα.
Η μονή της Ζωοδόχου Πηγής, στα δυτικά της Χώρας, κλειστή βέβαια αυτήν την ώρα, μας επέτρεψε μόνο να μπούμε στην εξωτερική αυλή της και να θαυμάσουμε και να φωτογραφίσουμε το όμορφο καμπαναριό της.
Σχετικά άδεια η Χώρα Κυριακή βράδυ, εν όψει της αναχώρησης και των τελευταίων παραθεριστών δυο μέρες πριν την έναρξη του σχολικού έτους, σκοτεινά τα δαιδαλώδη σοκάκια αλλά μαγευτικά, έχοντας να προσφέρουν υψηλή αισθητική από την πλευρά των σπιτιών, αρχοντόσπιτων αλλά και ταπεινών, στις τρεις συνοικίες Κρητικά, Αλλοτινά και Απορθιανά, των εκκλησιών ( 51 συνολικά υπάρχουν στη Χώρα! ), κάποιων από τον 15ο ακόμα αιώνα, με ωραίες τοιχογραφίες και εικόνες.... Χαρακτηριστικό στοιχείο των σπιτιών της Πάτμου αποτελούν οι πέτρες γύρω από τις πόρτες και τα παράθυρα, που τις λένε “μαντώματα”. Ένα είδος μαντώματος είναι και το καντούνι, που υπάρχει σε ορισμένες γωνίες σπιτιών.Μικρές αλλά χαριτωμένες και περιστοιχισμένες από μικρά μαγαζάκια οι λιγοστές πλατείες: του συνιδρυτή της Φιλικής Εταιρείας Εμμ. Ξάνθου με το σπίτι του κοντά, και το νεοκλασικό κτήριο του Δημαρχείου, η πλατεία της Λεβιάς, με την εκκλησία της Αγ. Λεσβίας, και η πιο φωταγημένη με τον εικαστικό χώρο, όπου υπήρχε έκθεση με έργα του ζωγράφου Καπόπουλου, αυτή στην οποία μια μεγάλη παρέα φίλων μας κάθισε για ποτό, καφεδάκι, αναψυκτικό ή ένα τελευταίο γλυκάκι...
Τυχεροί στάθηκαν οι περιηγητές, όταν μέσα στη νύχτα η κ.Ευθυμία, από παλιά αρχοντική οικογένεια, άνοιξε την ιδιωτική τρισυπόστατη εκκλησία, του Αγ. Γεωργίου, της Παναγιάς Διασώζουσας και των Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης. Δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα εκεί μέσα και την είδαμε με το φως των κεριών αλλά και με τα σύγχρονα φώτα ... των κινητών μας.
Κατεβήκαμε στη Σκάλα και αναμέναμε την ώρα της αναχώρησης. Με μικρή καθυστέρηση ήρθε το πλοίο μας, επιβιβαστήκαμε και στις 8:15 το πρωί, ευτυχώς στην αναμενόμενη αρχικά ώρα άφιξης, βρισκόμαστε στο λιμάνι του Πειραιά. Με το πούλμαν μεταφερθήκαμε στη Νίκαια πρώτα, αφού πήραν τις αποσκευές τους όσοι αποχώρησαν από το λιμάνι, και στο μετρό του Αιγάλεω έπειτα.
Οι μέρες αυτές στην “Ιεράν νήσον” και στα μικρά και χαριτωμένα γειτονικά νησιά μάς επέτρεψαν να φύγουμε με όμορφες και ζωντανές αναμνήσεις, έχοντας περάσει λίγες ώρες χαλάρωσης σε μέρη χωρίς πολλά αξιοθέατα μεν αλλά με ένα βαρύ “θρησκευτικό φορτίο”…