10ΗΜΕΡΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΟ ΚΑΜΠΙΝΓΚ ΚΟΥΤΣΟΥΝΑΡΙ (ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ)  ΚΡΗΤΗΣ. - ΦΑΡΑΓΓΙΑ( ΣΑΜΑΡΙΑΣ -ΣΑΡΑΚΙΝΑΣ-ΖΑΚΡΟΥ και  AΓ.ΠΑΝΤΩΝ), -ΗΡΑΚΛΕΙΟ-ΚΝΩΣΟΣ- ΣΗΤΕΙΑ – ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ-ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΣ- ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑ-ΝΗΣΟΣ ΚΟΛΟΚΥΘΑ- ΒΑΪ, ΜΟΝΗ ΤΟΠΛΟΥ.

 Αγαπημένος προορισμός του Φυσιολάτρη η Κρήτη γιαυτό και την έχουμε επισκεφτεί αρκετές φορές στο παρελθόν. Ύστερα από μια παύση 2 ετών των εξορμήσεων μας λόγω covid 19 αποφασίσαμε  να επισκεφτούμε τέλη Αυγούστου το όμορφο νησί της Κρήτης.

Σάββατο  βράδυ στις 22:00, 19 Αυγούστου  2022, ξεκινήσαμε από τον Πειραιά και φτάσαμε στις 06:00 το πρωί του Σαββάτου  στο λιμάνι της Σούδας στα Χανιά. Ύστερα φύγαμε για το κέντρο των Χανίων, όπου κάναμε μια μικρή στάση για καφέ ή καμιά τυρόπιττα και αφήσαμε κάποιους  φίλους μας που δεν θα πεζοπορούσαν για ξενάγηση στην πόλη των  Χανίων. Στη συνέχεια ανεβήκαμε στο οροπέδιο του Ομαλού, από όπου ξεκινάει το φαράγγι της Σαμαριάς. Στο πάρκινγκ  αλλά και στον χώρο πληροφόρησης για το φαράγγι έφταναν συνέχεια πούλμαν με πεζοπόρους. Πάρα πολλοί τουρίστες επισκέπτονται την Κρήτη, για να ζήσουν αυτή την ανεπανάληπτη και συγκλονιστική εμπειρία της διάβασης του φαραγγιού . Ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς είναι ανοικτός στους επισκέπτες από την 1η Μαΐου μέχρι την 31η Οκτωβρίου και  είναι το δεύτερο φαράγγι της Ευρώπης σε μήκος μετά το  Βερντόν στη Γαλλία.

 Αφού προμηθευτήκαμε τα εισιτήρια, ξεκινήσαμε περίπου στις 9.00 το πρωί την κατάβαση από το οροπέδιο, σε υψόμετρο 1.200 μ., μέσα στο φαράγγι. Εκεί που αρχίζει το μονοπάτι υπάρχουν  σκαλοπάτια, για να κάνουν πιο εύκολη την κατάβαση. Στα παλιά χρόνια χρησιμοποιούσαν μία σκάλα φτιαγμένη από κορμούς δένδρων, η οποία έδωσε στην τοποθεσία και το όνομα Ξυλόσκαλο. Από εδώ το κατέβασμα σε περίπου 50 λεπτά μας έφερε στην πηγή Νερούτσικο με τρεχούμενο νερό. Το νερό με σωλήνες διατρέχει όλο το μήκος του φαραγγιού και σχεδόν σε κάθε χιλιόμετρο συναντάς πόσιμο νερό και τουαλέτες.

Σε λιγότερο από 2 ώρες συνολικής πεζοπορίας φτάσαμε στον Άγιο Νικόλαο, που βρίσκεται ανάμεσα σε γιγάντια υπεραιωνόβια κυπαρίσσια. Εδώ υπάρχουν ερείπια αρχαίου ιερού, όπου λατρεύονταν ο Απόλλωνας και η Άρτεμις. Μια μικρή στάση για ξεκούραση και συνεχίζουμε την κατάβαση προς τον επόμενο σταθμό, που βρίσκεται χαμηλότερα, στο παλιό χωριό της Σαμαριάς, σε υψόμετρο 350 μ. Το χωριό είναι εγκαταλειμμένο, αφού οι τελευταίοι κάτοικοι έφυγαν από εδώ το 1965, όταν χαρακτηρίστηκε ως εθνικός δρυμός η περιοχή.

 Εδώ στη Σαμαριά ζουν τα ξακουστά αγριοκάτσικα, οι κρητικοί αίγαγροι, κοινώς κρι κρι, και, αν είσαι τυχερός, μπορεί να τα διακρίνεις νωρίς το πρωί ψηλά πάνω στους κατακόρυφους βράχους. Σήμερα, ο πληθυσμός του κρητικού αιγάγρου έχει περιοριστεί αποκλειστικά στην περιοχή των Λευκών Ορέων, ενώ πληθυσμοί του διατηρούνται στα νησιά Θοδωρού, Μονή, Σαπιέτζα, Άγιοι Πάντες και Αταλαντονήσι. Εδώ στα Λευκά Όρη συναντιέται και το μοναδικό ενδημικό θηλαστικό της Ελλάδας, η κρητική μυγαλή, καθώς και άλλα σπάνια είδη που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως ο αγριόγατος και ο  αγκαθοποντικός.

 

Πάνω από το φαράγγι στις ορθοπλαγιές συνήθως πετούν γυπαετοί και όρνια. Ο γυπαετός (ή κοκκαλάς) είναι  ένα από τα σπανιότερα πουλιά της Ευρώπης, είδος γύπα με άνοιγμα φτερών περί τα 2,80 μέτρα και σήμερα επιβιώνει μόνο στην Κρήτη. Το όρνιο, είναι ένα μεγάλο και βαρύ αρπακτικό με άνοιγμα φτερών περί τα 2,60 μέτρα. Φέρει γυμνό κεφάλι με κολάρο από λογχοειδή κοντά φτερά στη βάση του λαιμού και τρέφεται με νεκρά ζώα .

Σε όλη τη διαδρομή συναντάς πεύκα, κυπαρίσσια, πρίνους, αριές, χαρουπιές,  μυρτιές,  σχίνους και μεγάλο  αριθμό ορχιδέων , αλλά κυρίως η Κρήτη είναι ο παράδεισος των αρωματικών φυτών, που αναπτύσσονται συνήθως στις απότομες πλαγιές των φαραγγιών, όπως  ροδοδάφνες , τη μαλοτύρα (τσάι του βουνού), το θυμάρι, το θρούμπι, τη μαντζουράνα, τη ρίγανη, το δίκταμο ή έρωντας και το φασκόμηλο,  που χρησιμοποιούνται και σήμερα ως αφεψήματα με θεραπευτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες.

Λίγο πριν από το χωριό Σαμαριά, εκατοντάδες μικροί πύργοι από μικρά  λιθαράκια, στήνονται από τους πεζοπόρους ως ανάμνηση του περάσματός τους από το φαράγγι. Στον οικισμό της Σαμαριάς κάναμε ολιγόλεπτη στάση στα τραπεζάκια, όπου υπήρχε άφθονο δροσερό νερό και βγάλαμε φωτογραφίες ένα εξημερωμένο κρι κρι με το μικρό του. Συνεχίζοντας το κατέβασμα  περνώντας από τα ξύλινα γεφυράκια το φαράγγι στενεύει και φτάσαμε στις Πόρτες. Οι «Πόρτες» είναι ένα πολύ εντυπωσιακό πέρασμα, με το πλάτος του να φτάνει τα 3 μ. και το ύψος των βράχων τα 300 μ.!

Περίπου μισή ώρα μετά  από τις Πόρτες, μόλις περάσαμε τον έλεγχο εξόδου από το φαράγγι, φτάσαμε στην παλιά Αγία Ρουμέλη. Εδώ στα μαγαζάκια ένας φυσικός χυμός πορτοκαλιού μας τονώνει, για να αντέξουμε άλλο λίγο, μέχρι να φτάσουμε στην παραλία .

Είκοσι λεπτά αργότερα φτάνουμε στη γαλανή ακτή και στη Νέα Αγία Ρουμέλη, όπου πέφτουμε να δροσιστούμε στα πεντακάθαρα νερά του Λιβυκού πελάγους. Τα 15 χιλιόμετρα πεζοπορίας και τα 1.200 μέτρα υψομετρικής διαφοράς από το Ξυλόσκαλο έως τη θάλασσα, απαιτούν συνήθως ένα εξάωρο γεμάτο με στάσεις. Φαγητό στα ταβερνάκια της παραλίας και στις 5.30 το απόγευμα πήραμε το πλοιάριο από την Αγία Ρουμέλη για τη Χώρα Σφακίων.

 

Εδώ μας περίμενε το πούλμαν με μια μικρή ομάδα τουριστών που και αυτοί με τη σειρά τους το πρωί ξεναγήθηκαν στους Τάφους των Βενιζέλων, στο αρχαιολογικό μουσείο  και στην παλιά πόλη των Χανίων, το Γυαλί-Τζαμισί στο ιστορικό Ενετικό λιμάνι των Χανίων και στη συνέχεια ήρθαν στη Χώρα Σφακίων για μπάνιο και γεύμα. 

Το απογευματάκι όλοι μαζί κατευθυνθήκαμε προς την Ιεράπετρα  , όπου βρισκόταν το κάμπινγκ που θα μας φιλοξενούσε τις επόμενες μέρες. Αργά το βράδυ φτάσαμε στο κάμπινγκ όπου εγκατασταθήκαμε σε σκηνές ή σε σπιτάκια και πέσαμε για ξεκούραση.

Την επόμενη ημέρα, Κυριακή ήταν μέρα ξεκούρασης . Αναχωρήσαμε  στις 10.00 για  περιήγηση στην Ιεράπετρα (τη νύμφη του Λυβικού). Επισκεφτήκαμε το ενετικό κάστρο(Καλές) που ήταν κλειστό λόγω επισκευών ,

 

το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Εκκλησία Αφέντη Χριστού, το Τζαμί  με την Οθωμανική κρήνη, το σπίτι του Ναπολέοντα στην Παλιά Πόλη και επιστρέψαμε  στο κάμπινγκ.    Το απόγευμα ήταν ελεύθερο στο όμορφο κάμπινγκ μας και το περάσαμε  κάνοντας μπάνιο  και περίπατο  για να γνωρίσουμε το χώρο του κάμπινγκ.

 

 Δευτέρα , στις 8.00 το πρωί, αναχωρήσαμε για τη Ζάκρο. Το φαράγγι της Ζάκρου είναι  μικρό φαράγγι στην ανατολική Κρήτη, που ξεκινά λίγο μετά το χωριό Άνω Ζάκρος και καταλήγει στον οικισμό και την παραλία Κάτω Ζάκρος.

 Το φαράγγι της Ζάκρου είναι όμορφο και βατό, αν και το δεύτερο όνομά του «Φαράγγι των Νεκρών» μπορεί να σας προκαλέσει μια ανησυχία αρχικά, αν δεν γνωρίζετε την ιστορία του.

Ονομάστηκε έτσι γιατί οι αρχαίοι Μινωίτες χρησιμοποιούσαν τις σπηλιές στα απότομα τοιχώματα του φαραγγιού για να θάβουν τους νεκρούς τους. Θα ήταν σίγουρα μεγάλη τιμή για τους νεκρούς να ριψοκινδυνεύουν τη ζωή τους αυτοί που τους ανέβαζαν στα κάθετα τοιχώματα του φαραγγιού, για να τους μεταφέρουν στην τελευταία κατοικία τους μέσα σε κάποια σπηλιά στο επιβλητικό αυτό φαράγγι.

Το μονοπάτι που περνά μέσα από το φαράγγι και οδηγεί στην Κάτω Ζάκρο είναι σημαντικό για έναν επιπλέον λόγο, πέρα από την αρχαία ιστορία του και το όμορφο τοπίο του με τις πολλές σπηλιές. Είναι το τελευταίο τμήμα από το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, που ξεκινάει από την Ισπανία, διασχίζει τη νότια Μεσόγειο, την Ελλάδα από βορρά προς νότο και την Κρήτη από τα δυτικά προς τα ανατολικά, για να καταλήξει στην Κάτω Ζάκρο και ύστερα να συνεχίσει προς την Κύπρο.

Ξεκινήσαμε από την πρώτη είσοδο που βρίσκεται λίγο μετά το χωριό Άνω Ζάκρος, γιατί έχει και δεύτερη είσοδο που απέχει 4 χιλιόμετρα από την Άνω Ζάκρο και συντομεύει αρκετά τον χρόνο της πεζοπορίας. Υπολογίστε περίπου 3 ώρες από την άνω Ζάκρο  μέχρι την έξοδο που βρίσκεται λίγο πριν το Μινωικό Παλάτι της Ζάκρου και την παραλία στην Κάτω Ζάκρο.

Το φαράγγι δεν παρουσιάζει  δυσκολία το καλοκαίρι, γιατί  έχει κόκκινα σήματα και δεν έχει καθόλου νερό. Είναι όμως κακοτράχαλο και θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Η έξοδος από το φαράγγι είναι κοντά στον οικισμό Κάτω Ζάκρος. Στρίβοντας  αριστερά και ακολουθώντας  τον χωματόδρομο μετά από λίγα λεπτά φτάνει κανείς στον αρχαιολογικό χώρο της Ζάκρου, στο περίφημο Μινωικό Ανάκτορο της Ζάκρου. Κάποιοι που είχαν το χρόνο επισκέφτηκαν  το Ανάκτορο της Ζάκρου, όπου δεν έχουν γίνει μεταγενέστερες παρεμβάσεις όπως στην Κνωσό.

Στη θαυμάσια παραλία της Κάτω Ζάκρου δροσιστήκαμε κάνοντας το μπανάκι μας , ενώ στα ταβερνάκια απολαύσαμε νόστιμο φαγητό και μια κρύα μπύρα ή το κρασί της περιοχής.

Επόμενος σταθμός μας το  Βάι, ή πιο συγκεκριμένα το φοινικόδασος Βάι, ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα στην Κρήτη και συνάμα μια από τις πιο όμορφες και ιδιαίτερες τοποθεσίες σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Το φοινικόδασος Βάι καταλαμβάνει σήμερα μια έκταση περίπου 250 στρεμμάτων και είναι το μεγαλύτερο φοινικόδασος στην Ευρώπη. Θα ακούσετε διάφορες ιστορίες που προσπαθούν να δικαιολογήσουν την ύπαρξη φοινικόδεντρων στην Κρήτη, όπως αυτή που λέει ότι « Άραβες πειρατές ήρθαν κάποτε εδώ με τα καράβια τους, έφαγαν τους χουρμάδες που είχαν φέρει μαζί τους και πέταξαν τα κουκούτσια στο χώμα». Οι επιστήμονες έχουν αποδείξει σήμερα ότι οι φοίνικες στο Βάι είναι ενδημικοί και ανήκουν στο είδος Phoenix Theophrasti και υπάρχουν στην Κρήτη σε διάφορα σημεία από τα αρχαία χρόνια (Πλίνιος). Ανεξάρτητα από την αιτία γέννησης του φοινικοδάσους, το βέβαιο είναι ότι οι φοίνικες βρήκαν στο Βάι ιδανικό σημείο ανάπτυξης, καθώς το κλίμα στην περιοχή είναι θερμό  και ξηρό.

Το σημείο όπου βρίσκεται η παραλία και το δάσος στο Βάι παρουσιάζει ενδιαφέρον και από άποψη βιοποικιλότητας, καθώς πολλά αποδημητικά πουλιά σταματούν στην περιοχή στο ταξίδι τους προς και από την Αφρική. Το «Αισθητικό Δάσος» στο Βάι, ένα από τα 19 στην Ελλάδα, προστατεύεται από τη Δασική Υπηρεσία, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις σχετικές συμβάσεις. Στο Βάι απαγορεύεται το κάμπινγκ και η κατασκήνωση, αλλά και το άναμμα φωτιάς ή όποια άλλη δραστηριότητα μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το περιβάλλον, τη χλωρίδα και πανίδα της παραλίας.

Το Βάι προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο όχι μόνο για το πανέμορφο φοινικόδασος, αλλά και για τη μεγάλη αμμώδη παραλία που απλώνεται μπροστά του.

"Ανακαλύφθηκε" από χίπις που διώχτηκαν στις αρχές του ΄70 από τα Μάταλα και βρέθηκαν στην περιοχή, αναζητώντας νέο καταφύγιο. Μέχρι τις αρχές του 1980 είχε γίνει τόπος μόνιμης κατασκήνωσης και είχε μετατραπεί σε έναν απέραντο σκουπιδότοπο.

Στη δεκαετία του 1980 το Βάι κηρύχθηκε προστατευόμενη περιοχή και καθαρίστηκε. Σήμερα θεωρείται μια από τις ομορφότερες περιοχές στην Κρήτη και η παραλία φέρει τη Γαλάζια Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδώ κάναμε το δεύτερο μπάνιο μας  και στη συνέχεια επισκεφτήκαμε την Μονή Τοπλού, ενώ κάποιοι  περπάτησαν μέχρι το παρατηρητήριο , ανεβαίνοντας τα σκαλάκια στο πλάι της παραλίας, από όπου μπορείτε να έχετε πανοραμική θέα σε ολόκληρη την περιοχή και να βγάλετε καταπληκτικές φωτογραφίες με το όμορφο φοινικόδασος του Βάι.

Η Μονή Τοπλού βρίσκεται πολύ κοντά στο Βάι, στο βορειοανατολικό άκρο της Κρήτης.

Η Μονή Τοπλού ή Μονή της Παναγίας Ακρωτηριανής είναι ένα από τα πιο σημαντικά και όμορφα μοναστήρια στην Κρήτη. Το μοναστήρι στέκει επιβλητικό με το 33 μέτρων καμπαναριό του μέσα σε ένα τραχύ, σχεδόν έρημο, τοπίο με τις γιγάντιες ανεμογεννήτριες στο βάθος, που λειτουργούν σε ένα από τα πρώτα αιολικά πάρκα στην Κρήτη.

Η Μονή Τοπλού εντυπωσιάζει από μακριά, καθώς μοιάζει με ένα μικρό φρούριο που περιτριγυρίζεται από έναν ψηλό τοίχο ύψους 10 μέτρων περίπου.

Είναι το μοναδικό μοναστήρι που σώζεται από τα πολλά μικρά και μεγάλα που βρίσκονταν κάποτε στην περιοχή της Σητείας και καταστράφηκαν από πολέμους και πειρατικές επιδρομές.

Στην Μονή υπάρχουν μοναδικές εικόνες ανεκτίμητης αξίας έργα του Ιωάννου Κορνάρου, η εικόνα «Μέγας εί,  Κύριε, και Θαυμαστά τα έργα Σου» του 1770, η εικόνα «Ρόδον το αμάραντο» του 1771 και η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια, καθώς και μουσείο Χαλκογραφιών και Ελληνικών Λαϊκών Χαρακτικών, φτιαγμένων από μοναχούς του Αγίου Όρους.

Στη Μονή Τοπλού, εκτός από τις θαυμαστές εικόνες, εκτίθενται επίσης αντικείμενα Εκκλησιαστικής Τέχνης όπως Ευαγγέλια, αργυρο-επίχρυσοι σταυροί, Πατριαρχικά Συγγίλια, Σουλτανικά Φιρμάνια, σφραγίδες, επαναστατικά λάβαρα, αρχιερατικά άμφια και άλλα.

 

Επίσης στην πρόσοψη του καθολικού (κύριου ναού του μοναστηριού) θα δείτε την  επιγραφή  της "Διαιτησίας των Μαγνήτων", που περιγράφει τις προστριβές της αρχαίας πόλης Ίτανος με την Ιεράπετρα για το νησί Λεύκη (Κουφονήσι), που ήταν ένας πολύ σημαντικός σταθμός αλιείας σπόγγων και κοχυλιών στην αρχαία Κρήτη.

Η μονή έχει τέσσερις μοναχούς σήμερα, αλλά διαθέτει μεγάλη περιουσία με ελιές και αμπέλια.

Τις τελευταίες δεκαετίες παράγει εξαιρετικά προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας, όπως κρασί, λάδι και ρακή, που φέρουν την ονομασία «Τοπλού» και μπορείτε να τα αγοράσετε, αν επισκεφτείτε το μοναστήρι. Ειδικά για το κρασί, εμφιαλώνονται 30.000 φιάλες λευκό και άλλες τόσες κόκκινο κρασί με φίνο άρωμα και μαλακιά, γλυκιά γεύση.  Επιστροφή στο κάμπινγκ  για ξεκούραση γιατί την επόμενη ημέρα κάναμε το φαράγγι της Σαρακίνας.

 Τρίτη πρωί 23 Αυγούστου στις 09.00 αναχωρήσαμε για το χωριό Μύθοι για να  διασχίσουμε το πανέμορφο   φαράγγι της Σαρακίνας (Σαραντάπηχου).

Το χωριό Μύθοι είναι μικρό χωριό σε καταπράσινο τοπίο, με ωραία πλατεία που τη σκιάζουν αιωνόβια πλατάνια. Λέγεται ότι το χωριό πήρε το όνομά του από το φυτό “Μίνθη” κοινώς φλισκούνι, που αφθονεί εκεί. Ίσως όμως να ονομάστηκε έτσι από τους πολλούς θρύλους, παραδόσεις, μύθους με κυριότερο του Μυθικού Σαραντάπηχου (γίγαντας , γιος του Δία) με σαράντα πήχες μπόι, που, ως άλλος Τάλως ή Διγενής Ακρίτας, προστάτευε τους κατοίκους από τις επιδρομές. Στους Μύθους απαντάται το τοπωνύμιο Σαρακήνα, ένας τεράστιος βράχος απόκρημνος απ' όλες τις μεριές, εκτός από την ανατολική, από την οποία και μόνο υπάρχει προσπέλαση σ' αυτόν. Πάνω στον βράχο αυτό, που αποτελεί την ανατολική πλευρά του θαυμάσιου φαραγγιού των Μύθων, υπάρχουν  ακόμη και σήμερα χαλάσματα, που ίσως είναι απομεινάρια των Σαρακηνών της εποχής εκείνης.

Σε μικρή απόσταση από το χωριό αρχίζει το φαράγγι της Σαρακίνας, το οποίο καταλήγει κοντά στη Μύρτο. To μήκος του φαραγγιού φτάνει το 1.5 km και το πλάτος του κυμαίνεται μεταξύ 3 και 10 μέτρων. Τα τοιχώματά του φτάνουν σε ύψος τα 150m, γεγονός που κάνει το στενό αυτό φαράγγι επιβλητικό. Σε μερικά μάλιστα σημεία φτάνουν τόσο κοντά

το ένα με το άλλο που νομίζεις ότι θα ενωθούν. Στο φαράγγι ρέει ο ποταμός, όλο τον χρόνο, ακόμα και τον  Αύγουστο  και αρκετό νερό το παίρνουν με σωλήνες, για να ποτίσουν οι αγρότες τα κτήματα τους.

Το φαράγγι διαθέτει πλούσια βλάστηση ( καλάμια, πικροδάφνες και λίγα πλατάνια), πουλιά που φωλιάζουν στα απόκρημνα βράχια του φαραγγιού και γάργαρα νερά. Το μεγαλύτερο μέρος του μπορεί να το περάσει κανείς με τα πόδια, παρά τα τρεχούμενα νερά, τις μικρές λίμνες με αναγκαία σκαρφαλώματα, στους βράχους. Για τον λόγο αυτό έχουν φτιαχτεί τα απαραίτητα πατήματα λαξεύοντας τους βράχους.

Η είσοδος του φαραγγιού είναι από την πάνω μεριά και κατεβαίνει προς τους Μύθους. Με το πούλμαν φτάσαμε στο πάρκινγκ στην έξοδο του φαραγγιού  και ετοιμαστήκαμε για τη διάσχιση. Ξεκινήσαμε από το φράγμα που υπάρχει στην κάτω μεριά και παίρνοντας τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο, ανεβήκαμε μισή ώρα περίπου και φτάσαμε, στην πάνω μεριά του φαραγγιού αριστερά από το δρόμο  προς το χωριό  Μάλες. Ξεκινήσαμε το κατέβασμα περπατώντας μέσα στο νερό στο μεγαλύτερο κομμάτι της διαδρομής.

Πήραμε όμως μια καλή γεύση από το φαράγγι  με τους τεράστιους βράχους  που, για να τους ανέβεις και να τους κατέβεις, ήθελε μεγάλη προσπάθεια, αλλά σε πολλά σημεία μας βοηθούσαν τα σχοινιά που ήταν τοποθετημένα  και τα λαξευμένα πάνω στους βράχους σκαλοπάτια. Οι φωτογραφικές μηχανές έδιναν και έπαιρναν απαθανατίζοντας το επιβλητικό άγριο τοπίο που σίγουρα θα ήταν ακόμα πιο όμορφο με τα νερά να τρέχουν , να πέφτουν από τους καταρράκτες και να δημιουργούν βάθρες για κολύμπι. Επιστρέψαμε στο πούλμαν και ξεκινήσαμε για το Μύρτο ένα παραδοσιακό παραλιακό χωριό με καλή παραλία και πολλές ταβέρνες. Αφού κολυμπήσαμε καθίσαμε στις ταβέρνες και απολαύσαμε τους νόστιμους μεζέδες κυρίως με θαλασσινά.

Στις 16.30 επιστρέψαμε  στην Ιεράπετρα και στο κάμπινγκ Κουτσουνάρι, όπου οι περισσότεροι το απογευματάκι έκαναν και δεύτερο μπάνιο στην παραλία του κάμπινγκ.

Στις 21.30 το βράδυ με το πούλμαν επισκεφτήκαμε την Ιεράπετρα, όπου παρακολουθήσαμε στη  πλατεία Ειρηνοδικείου μια συναυλία με  κρητικά τραγούδια. Αργά το βράδυ επιστρέψαμε στο κάμπινγκ  για ξεκούραση.

Την  επόμενη μέρα Τετάρτη  24/8  κατά τις 9.00 ξεκινήσαμε για το Οροπέδιο του Λασιθίου.

Το ειδυλλιακό Οροπέδιο Λασιθίου, η γενέτειρα του θεού Δία, βρίσκεται περίπου 25χλμ νότια από τα Μάλια και 70χλμ νοτιοανατολικά της πόλης του Ηρακλείου. Βρίσκεται σε μια ήρεμη και πολύ εύφορη περιοχή που περιτριγυρίζεται από τα άγρια ψηλά βουνά της Δίκτης και αρκετά μικρότερα οροπέδια. Το υψόμετρο του κάμπου κυμαίνεται από 800μ έως 850μ, γεγονός που το κάνει από τις λίγες νησιωτικές κατοικημένες περιοχές της Μεσογείου σε τόσο ψηλό υψόμετρο. Διοικητική πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου είναι το Τζερμιάδο, ενώ άλλα σημαντικά χωριά είναι ο Άγιος Γεώργιος και το Ψυχρό με τις πολλές πηγές.

 

Κάθε χειμώνα το οροπέδιο καλύπτεται από χιόνι και τότε χιλιάδες Κρητικοί βρίσκουν την ευκαιρία να εκδράμουν για να θαυμάσουν το λευκό τοπίο. Κάποιες χρονιές το χιόνι παραμένει στις βουνοκορφές μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού. Τα 18 γραφικά χωριά του οροπεδίου είναι κτισμένα στους πρόποδες των τριγύρω βουνών, αφήνοντας τον κάμπο ελεύθερο για καλλιέργεια. Όλα συνδέονται μεταξύ τους με έναν περιφερειακό κυκλικό δρόμο μήκους 23χλμ. Μάλιστα η πανέμορφη αυτή κυκλική διαδρομή είναι ιδανική για ποδηλασία, καθώς ο δρόμος δεν έχει μεγάλες ανηφόρες και κατά μήκος του μπορείτε να επισκεφτείτε όλα τα βασικά αξιοθέατα του οροπεδίου. Στην ίδια διαδρομή πραγματοποιούνται κάθε καλοκαίρι οι Δικταίοι Αγώνες δρόμου από το 1980.

Στις μέρες μας αυτό που έκανε γνωστό το Οροπέδιο είναι οι περίφημοι ανεμόμυλοι με τα λευκά πανιά, σήμα κατατεθέν του Οροπεδίου. Πρόκειται κυρίως για μεταλλικούς ελαφριούς ανεμόμυλους, φτιαγμένοι οι περισσότεροι στα τέλη του 19ου αιώνα, με σκοπό την άρδευση του Λασιθιώτικου κάμπου. Δυστυχώς, σήμερα όμως οι νέοι αγρότες έχουν εγκαταλείψει τον παραδοσιακό τρόπο άρδευσης, καθώς η πολιτεία δεν παρέχει κίνητρα, και ελάχιστοι ανεμόμυλοι λειτουργούν ακόμη. Έτσι, μόνο σε cards postal μπορεί να δει κανείς το τοπίο με τους 12000 κάτασπρους ανεμόμυλους που κάποτε αντλούσαν νερό από τα πηγάδια για να ποτίσουν τα κηπευτικά. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια αναστήλωσης παλιών μύλων, αν και δυστυχώς ακόμη κι αυτοί δε λειτουργούν για την άντληση νερού, αλλά αναστηλώνονται για αισθητικούς λόγους. Αντίστοιχα στην είσοδο του Οροπεδίου, στη θέση Σελί Αμπέλου, συναντάμε το μεγαλύτερο μυλοτόπι με πέτρινους ανεμόμυλους στην Ελλάδα που χρησιμοποιήθηκαν για το άλεσμα των σιτηρών.

Άλλο ένα αξιοθέατο του Οροπεδίου είναι οι λίνιες (στα λατινικά «γραμμές»), δηλαδή τα μεγάλα γραμμικά έργα αποστραγγίσεως που έφτιαξαν οι Ενετοί για να μεταφέρουν νερό σε όλο τον κάμπο, ο οποίος ήταν ως τότε άγονος λόγω των λιμναζόντων υδάτων. Πράγματι, οι Ενετοί κατάφεραν να μετατρέψουν την περιοχή στον σημαντικότερο σιτοβολώνα της Κρήτης, που ακόμη και σήμερα τροφοδοτεί με εξαιρετικής ποιότητας κηπευτικά και λαχανικά όλη την Κρήτη. Σε μια βόλτα σε οποιοδήποτε σημείο του Οροπεδίου θα συναντήσετε τις  λίνιες, δηλαδή μεγάλα χαντάκια για να απομακρύνουν το νερό. Κάναμε μια στάση και περπατήσαμε δίπλα στους λίγους ανεμόμυλους που υπάρχουν ακόμα και σήμερα.

 

Ωστόσο, το πιο σημαντικό αξιοθέατο θεωρείται το Σπήλαιο του Ψυχρού, δίπλα στο ομώνυμο χωριό Ψυχρό. Περισσότερο γνωστό ως Δικταίο Άντρο, το σπήλαιο έχει διαδραματίσει σπουδαίο λατρευτικό ρόλο στην αρχαιότητα, καθώς ο μύθος ήθελε να γεννιέται εδώ ο Δίας, ο πατέρας των θεών. Γι’ αυτό και το Λασίθι ονομάζεται χαϊδευτικά κι ως η Βηθλεέμ της Αρχαιότητας. Επίσης, σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου, στο σπήλαιο ενώθηκε ο Δίας με την Ευρώπη, η οποία γέννησε το Μίνωα.

Μείναμε κατενθουσιασμένοι από την επίσκεψή μας στο σπήλαιο όπου υπάρχουν σταλακτίτες και σταλαγμίτες σε διάφορα σχήματα παρόλο που για να φτάσουμε εκεί ανεβήκαμε αρκετή ώρα με τα πόδια.

Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε προς τη Μονή της Κρυσταλλένιας.  Δίπλα στο χωριό Άγιος Κωνσταντίνος υπάρχει η ιστορική Μονή της Παναγίας Κρυσταλλένιας, κτισμένη σε έναν καταπράσινο λόφο, η οποία έπαιξε υποστηρικτικό ρόλο σε διάφορες επαναστάσεις των Κρητικών, με αποτέλεσμα να καταστραφεί το 1823 και το 1867 στη μάχη του Λασιθίου.

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το Οροπέδιο αποτέλεσε σημαντικό χώρο αντίστασης κατά των κατακτητών, με συνέπεια να γνωρίσει και την σκληρότητα τους. Αποκορύφωμα αποτελεί η Γιγαντομαχία του Λασιθίου, που έλαβε μέρος το Μάιο του 1867. Μετά το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου, οι επαναστάτες κατέφυγαν στο Λασίθι. Έτσι, ο τουρκοαιγυπτιακός στρατός με 25.000 στρατιώτες έφτασε στο Οροπέδιο. Οι επαναστάτες κατέφυγαν στα βουνά και οι άτυχοι κάτοικοι του Οροπεδίου κατασφαγιάστηκαν, ενώ τα χωριά τους καταστρέφονταν ολοσχερώς για δέκα μέρες. Από τη μανία των Τούρκων δεν γλίτωσε ούτε η Μονή Κρουσταλλένιας.

Οι επαναστάτες ανασυντάχθηκαν στο μικρό οροπέδιο Λιμνάκαρο και

κατέβηκαν στον κάμπο. Στο Οροπέδιο στις 19 Μαΐου, συγκρούστηκαν οι Τούρκοι με τους επαναστάτες κοντά στο χωριό Μαρμακέτο, όπου οι Τούρκοι νικήθηκαν κατά κράτος.

Το μεσημέρι επισκεφτήκαμε τους πέτρινους μύλους στο Σελί Αμπέλι και σε μια καταπληκτική ταβέρνα με θέα το οροπέδιο φάγαμε τα πιο νόστιμα φαγητά ψημένα σε ξυλόφουρνο και επιστρέψαμε νωρίς στο κάμπινγκ.

Την 7η μέρα Πέμπτη , 25/8 Αναχωρήσαμε για την πεζοπορία μας στην Χερσόνησο της Σπιναλόγκας και την επίσκεψή μας στη Σπιναλόγκα και τη νήσο Κολοκύθα..

Οι πεζοπόροι έκαναν μια 3ωρη κυκλική πεζοπορία από το Κανάλι στον Αγ. Ιωάννη και κολύμπησαν στις όμορφες παραλίες της Κολοκύθας

H νήσος Κολοκύθα  βρίσκεται στον κόλπο του Μιραμπέλου απέναντι από το θέρετρο της Ελούντας. Στην ουσία πρόκειται για μία χερσόνησο που ενώνεται με μία πολύ λεπτή λωρίδα γης με την Ελούντα η οποία διακόπτεται από τον μικρό ισθμό του Πόρου.
Το νησί έχει μήκος 5,2 χιλιόμετρα και πλάτος 2,2 χιλιόμετρα. Στην αρχαιότητα εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη της Ολούς και η νήσος ονομαζόταν Καλύδων. Αργότερα κατά την ενετοκρατία στην περιοχή βρισκόταν οι αλυκές των Βενετών, οι οποίοι μάλιστα δημιούργησαν και το νησί της Σπιναλόγκας, το οποίο πριν αποτελούσε συνέχεια της Κολοκύθας, και πάνω του έκτισαν οχυρό για την προστασία του κόλπου.
Ο ισθμός του Πόρου κατασκευάστηκε το 1897 από τους Γάλλους συμμάχους για την ένωση της λιμνοθάλασσας της Ελούντας με τον κόλπο του Μιραμπέλου. Τον ισθμό διασχίζει μία πέτρινη τοξωτή γέφυρα. Πολύ κοντά στη γέφυρα υπάρχουν πέτρινοι ανεμόμυλοι που δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό με το τοπίο της γύρω περιοχής.


Το νησί αποτελεί καταφύγιο και τόπο αναπαραγωγής για απειλούμενα είδη όπως ο µαυροπετρίτης, ο αιγαιόγλαρος, η θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα και άλλα.
Το νησί είναι γεμάτο θάμνους και φρύγανα και αποτελεί ιδανικό μέρος για περίπατο στα μονοπάτια του, ανάμεσα στους εγκαταλελειμμένους αγρούς και τα ερείπια παλαιότερων εποχών. Ακόμα αξίζει να επισκεφθεί τις μικρές πανέμορφες παραλίες του και τον μικρό ναό του Αγίου Λουκά και την βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Φωκά.

Οι περιηγητές συνέχισαν  για Πλάκα και με πλοιάριο πέρασαν  στο ιστορικό κάστρο της Σπιναλόγκας όπου περιηγήθηκαν στα ερειπωμένα σπίτια της.

 

Η Σπιναλόγκα το  μικρό νησί κοντά στην Ελούντα έχει γίνει γνωστή ως το νησί των λεπρών, αφού εδώ απομονώνονταν οι λεπροί από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα μέχρι το 1957.

Η καίρια θέση της βραχονησίδας Σπιναλόγκα για τον έλεγχο και την προστασία του λιμανιού της Ελούντας δεν θα μπορούσε παρά να σημαδέψει τη Σπιναλόγκα με μία πολυτάραχη ιστορία γεμάτη σκληρές μάχες και πολύ ανθρώπινο πόνο.

Κατά την Ενετοκρατία οι Ενετοί τον 15ο αιώνα  δημιούργησαν ένα απόρθητο νησί – φρούριο.

Το αρχικό της όνομα ήταν Καλυδωνία, αλλά οι Ενετοί την ονόμασαν Σπιναλόγκα από την ενετική λέξη spina longa, που σημαίνει μακρύ αγκάθι.

Την περίοδο του Κρητικού Πολέμου (1645-1669) κατέφυγαν στη Σπιναλόγκα πρόσφυγες και επαναστάτες («χαΐνηδες»), που έχοντας  ως βάση τη νησίδα παρενοχλούσαν τους Τούρκους. Το νησί παραδόθηκε στους Τούρκους το 1715, δίνοντας οριστικό τέλος στην κυριαρχία των Ενετών στην Μεσόγειο και στις ελπίδες τους.

Το 1903, η Κρητική Πολιτεία συγκέντρωσε όλους τους χανσενικούς της Κρήτης και  το νησί μετατράπηκε σε λεπροκομείο για τους Κρήτες ασθενείς της νόσου του Χάνσεν, γνωστής ως λέπρας. Αρχικά, έφερναν λεπρούς από την Κρήτη, ενώ αργότερα από όλη την Ελλάδα.

Τελικά το 1957, με την ανακάλυψη των αντιβιοτικών και την ίαση των λεπρών, το λεπροκομείο έκλεισε και το νησί ερημώθηκε. Μόνο ένας ιερέας έμεινε στο νησί ως το 1962, για να μνημονεύει τους λεπρούς μέχρι 5 χρόνια μετά τον θάνατό τους.

Σήμερα τη Σπιναλόγκα επισκέπτονται πάνω από 300.000 επισκέπτες κάθε χρόνο, το πανέμορφο αυτό νησάκι, με καραβάκια που ξεκινούν από τον Άγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα, που απέχει μόλις 800 μέτρα από το νησί, για να ξεναγηθούν στα ερειπωμένα της κτίρια, και είναι ο πιο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος στην Κρήτη μετά την Κνωσό.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια από τους τοπικούς φορείς να ενταχθεί η Σπιναλόγκα στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Το 2005, η Συγγραφέας Βικτόρια Χίσλοπ έγραψε ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για τη Σπιναλόγκα με τίτλο «Το Νησί», το οποίο και απέσπασε το βρετανικό βραβείο του Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα το 2007. Το βιβλίο κυριάρχησε για 24 εβδομάδες στο βρετανικό top 10 και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 15 γλώσσες, κάνοντας τη Σπιναλόγκα και την ιστορία της πασίγνωστη σε όλο τον κόσμο. Το βιβλίο μεταφέρθηκε στην Ελληνική τηλεόραση με τη σειρά «Το Νησί» και έκανε τρομερή επιτυχία.

Μετά την επίσκεψή μας στη Σπιναλόγκα σειρά είχε ο Άγιος Νικόλαος. Ο Άγιος Νικόλαος, δεσπόζει στον όμορφο κόλπο του Μιραμπέλλου, στη βορειοανατολική ακτή του Nομού Λασιθίου στην Ανατολική Κρήτη και έχει πληθυσμό 10.000 κατοίκους, όντας έτσι  μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον Νομό Λασιθίου.

Ήταν από τις πρώτες πόλεις στην Κρήτη, απ’ όπου ξεκίνησε η τουριστική ανάπτυξη του νησιού, και η περίφημη λίμνη του Αγίου Νικολάου, γύρω από την οποία είναι χτισμένο το κέντρο της πόλης, εξακολουθεί να εντυπωσιάζει τους επισκέπτες.

Ο Άγιος Νικόλαος βρίσκεται στον μεγαλύτερο φυσικό κόλπο της Κρήτης, τον Κόλπο του Μιραμπέλλου, που ονομάστηκε έτσι εξαιτίας της όμορφης θέας (mira bella) που απολαμβάνει κάποιος από την πόλη προς τη θάλασσα. Το λιμάνι του είναι προστατευμένο

από τους βορειοδυτικούς ανέμους, που μπορεί να είναι αρκετά ισχυροί, γιατί βρίσκονται μπροστά από αυτό οι νησίδες των Αγίων Πάντων . Τα δύο  νησάκια Άγιοι Πάντες, οι φυσικοί κυματοθραύστες του λιμανιού, σήμερα φιλοξενούν λιγοστούς Κρητικούς αίγαγρους, που απειλούνται με εξαφάνιση

Στο λιμανάκι και δίπλα στη μικρή λίμνη, σημείο κατατεθέν της πόλης, περπατήσαμε, καθίσαμε για καφέ η παγωτό και στη συνέχεια  επιστρέψαμε στη βάση μας στην Ιεράπετρα. 

Την 8η μέρα Παρασκευή 26/8  στις 09.00 ξεκινήσαμε την διάσχιση του φαραγγιού   Αγίων Πάντων. Κατευθυνθήκαμε προς το χωριό Σκοπή και κάναμε πεζοπορία στο καινούργιο φαράγγι των Αγίων  Πάντων, ενώ,  όσοι δεν περπάτησαν, επισκέφτηκαν τη μονή Φανερωμένης.

Επίκεντρο της Μονής είναι ο δίκλιτος ναός που είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και στον Άγιο Γεώργιο και κτίσθηκε πριν από το 1624. Ο Ναός περιέχει και το μικρό σπήλαιο, όπου σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε η εικόνα της Θεοτόκου. Εκτός από το σπήλαιο του Ιερού στην περιοχή υπάρχουν και άλλα σπήλαια στο ονομαστό φαράγγι των Αγίων Πάντων.

Το φαράγγι των Αγίων Πάντων είναι από τα πιο άγνωστα στην ανατολική Κρήτη, αλλά για τους λάτρεις της πεζοπορίας είναι σημαντικό να το γνωρίσουν. Παρόλο που είναι άγνωστο, είναι πολύ όμορφο και εντυπωσιακό και σχετικά εύκολα προσβάσιμο.

Το φαράγγι αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος είναι φαρδύ και ανοικτό, ενώ στο δεύτερο μέρος στενεύει και γίνεται πολύ πιο ενδιαφέρον. Δεν έχει απότομες κλίσεις και η πεζοπορία είναι πολύ εύκολη και ευχάριστη. Σ’ όλη τη διαδρομή του υπάρχουν διάφορα δέντρα, τα οποία προσφέρουν ίσκιο και δροσιά το καλοκαίρι, και αρκετές χαρουπιές.

Επίσης, υπάρχουν δύο πηγές στα μέσα της διαδρομής, όπου μπορείτε να ξεδιψάσετε με τα καθαρά κρύα νερά τους και να ξεκουραστείτε. Η πρώτη είναι η Χωστού Πηγή και η δεύτερη το Κουτσουνάρι. Εδώ στο Κουτσουνάρι λέγεται ότι εμπνεύστηκε και έγραψε αρκετούς από τους 10.012 στίχους του ο Βιτσέντζος Κορνάρος. Στην είσοδο του φαραγγιού συναντάς και το σπήλαιο της Σκαφιδαράς,  όπου κάτοικοι της Σκοπής έκρυψαν ένα βαρύ πολυβόλο με τα φυσίγγια του πού είχαν κλέψει από τους Γερμανούς  στον πόλεμο του ΄40.

Όλη η διαδρομή  του φαραγγιού χαρακτηρίζεται από ένα γεωλογικό θαύμα μοναδικό σε όλο τον Κρητικό χώρο, που παρόμοιό του δεν συναντάμε πουθενά αλλού. Τα τοιχώματα του φαραγγιού είναι  από λευκό ασβεστόλιθο, που η διάβρωσή τους έχει δώσει απίστευτες μορφές και σε μερικά σημεία μοιάζουν με μεγάλα μανιτάρια pleurotus!

 

Το απόγευμα, επισκεφτήκαμε την κωμόπολη της Σητείας.  Η Σητεία είναι κτισμένη κοντά στην αρχαία πόλη Ητεία. Η Ητεία και κυρίως το ανατολικό τμήμα της πόλης, η περιοχή Πετράς, κατοικήθηκε από την εποχή του χαλκού και γνώρισε μεγαλύτερη ανάπτυξη τον 2ο αιώνα π.Χ. Η Ητεία είχε δικό της νόμισμα και η ακμή της συνεχίστηκε αργότερα κατά τη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο. Την περίοδο της Ενετοκρατίας στη Σητεία χτίστηκαν διάφορα κάστρα και φρούρια στην πόλη. Από αυτά σώζεται σήμερα το φρούριο Καζάρμα, που δεσπόζει πάνω από τη Σητεία , το  οποίο και επισκεφτήκαμε.

Την 9η μέρα Σάββατο   27/8  αναχωρήσαμε  στις 10.00 για τον άγιο Ιωάννη  και τον  καταρράκτη του Μυλωνά,  που βρίσκεται   λίγα χιλιόμετρα  μακριά από το κάμπινγκ.  Μόνο μια μικρή ομάδα  κατάφερε να φτάσει στον καταρράκτη ενώ οι υπόλοιποι κάνοντας μια κυκλική διαδρομή πήραν το πούλμαν για να πάνε στον υγροβιότοπο της λίμνης Μπραμιανών.

Η τεχνητή λίμνη Μπραμιανών είναι μία από τις μεγαλύτερες τεχνητές λίμνες της Κρήτης. Δημιουργήθηκε το 1986, είναι μια από τις παλαιότερες της Κρήτης και με τα νερά της αρδεύει 30.000 στρέμματα στον κάμπο της Ιεράπετρας.

Λόγω της θέσης της αλλά και του εξαιρετικού κλίματος της περιοχής έχει γίνει συγχρόνως και ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς της Νότιας Ευρώπης για τα αποδημητικά πουλιά ενώ έχουν καταγραφεί 214 διαφορετικά είδη πουλιών αποτελώντας ένα σημαντικό οικοσύστημα. Μετά την επίσκεψη στη λίμνη κάναμε το μπάνιο μας στην όμορφη παραλία  Γρα Λυγιά και επιστρέψαμε στο κάμπινγκ.

 Στις 19.00 αναχωρήσαμε για βραδινό αποχαιρετιστήριο περίπατο στην Ιεράπετρα όπου καθίσαμε στα λιγοστά ταβερνάκια της παραλίας για φαγητό και νωρίς επιστρέψαμε  στο κάμπινγκ για διανυκτέρευση.

  

Την τελευταία μας μέρα στην Κρήτη,  Κυριακή , 28/8 ξυπνήσαμε νωρίς να μαζέψουμε τα πράγματά μας και να ξεστήσουμε τις σκηνές μας. Φορτώσαμε τις αποσκευές μας στο πούλμαν και κατευθυνθήκαμε προς το Ηράκλειο. Πρώτα επισκεφτήκαμε το Ενυδρείο του Ηρακλείου  όπου για μια ακόμα φορά μείναμε κατενθουσιασμένοι . Το Ενυδρείο Κρήτης Θαλασσόκοσμος βρίσκεται στις Γούρνες, 14 χιλιόμετρα από την πόλη του Ηρακλείου. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πλέον σύγχρονα ενυδρεία της Ευρώπης και λειτουργεί από το 2005 προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα που γοητεύει μικρούς και μεγάλους.

Το Cretaquarium περιλαμβάνει πλέον 61 ενυδρεία διαφόρων μεγεθών που φιλοξενούν περίπου 2.500 θαλάσσιους, Μεσογειακούς κυρίως, οργανισμούς. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει από τους μικροσκοπικούς κάβουρες μέχρι και τον θηρευτή καρχαρία που περνούν από μπροστά του σε απόσταση αναπνοής. Εντυπωσιακές παράλληλα είναι οι εικόνες που προκαλούν οι θαλάσσιες χελώνες, οι μέδουσες, οι ροφοί, οι τσιπούρες, οι αστακοί, οι σαργοί, οι καραβίδες, τα σελάχια, οι σκορπιοί κ.α. Ακόμη ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει και τα τροπικά πολύχρωμα ψάρια και τις θαλάσσιες ανεμώνες.

Μετά το ενυδρείο  αναχωρήσαμε για το κέντρο του Ηρακλείου  και για την επίσκεψή μας στο  Αρχαιολογικό Μουσείο του  Ηράκλειου και στην κεντρική πλατεία τα Λιοντάρια.

 Επισκεφτήκαμε και ξεναγηθήκαμε πρώτα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, που είναι από τα πιο μεγάλα και αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη.

Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλες τις περιόδους της κρητικής προϊστορίας και ιστορίας, που καλύπτουν περίπου 5.500 χρόνια, από τη νεολιθική εποχή μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους. Κυρίαρχη θέση, όμως, στις συλλογές του κατέχουν τα μοναδικά αριστουργήματα της μινωικής τέχνης, την οποία μπορεί κανείς να θαυμάσει σε όλη της την εξέλιξη. Η συλλογή με τις μινωικές αρχαιότητες είναι η σημαντικότερη στον κόσμο και το μουσείο δίκαια θεωρείται το κατ' εξοχήν μουσείο του μινωικού πολιτισμού.

Στη συνέχεια περπατήσαμε στους δρόμους του Ηράκλειου με τα υπέροχα νεοκλασικά κτίρια, την Ενετική Λότζια και τον ναό του Αγίου Τίτου και καταλήξαμε στην Πλατεία των Λιονταριών.

 

Το απόγευμα   ξεναγηθήκαμε στην Κνωσό το μεγαλύτερο και λαμπρότερο κέντρο του Μινωικού πολιτισμού. Η Κνωσός, βρίσκεται 5 χιλιόμετρα νότια από το ιστορικό κέντρο της πόλης του Ηρακλείου. Στο πολύπλοκο σύστημα διαδρόμων και στα δαιδαλώδη διαμερίσματα του ανακτόρου πολλοί ερευνητές αναγνώρισαν τον αρχαίο "Λαβύρινθο". Μπορεί η έννοια του λαβύρινθου να είναι ένα μυθολογικό κατάλοιπο ενός μεγάλου πολιτισμού, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν ανταποκρίνεται στην αρχιτεκτονική δομή που ο σύγχρονος επισκέπτης αντικρίζει κατά την επίσκεψή του στην Κνωσό. Οι πολύπλοκοι διάδρομοι και τα κλιμακοστάσια που ένωναν σε ορισμένες περιπτώσεις και πέντε ορόφους, διαμορφώνουν ένα πραγματικά λαβυρινθώδες συγκρότημα, στο οποίο ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει σημαντικές αρχιτεκτονικές καινοτομίες όπως π.χ. δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, φωταγωγούς για τον φωτισμό και αερισμό των χαμηλότερων επιπέδων, διαμερίσματα με μπάνια και χώρους υγιεινής, που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν σε ευρηματικότητα από τις σύγχρονες κατασκευές.

Γύρω από την κεντρική αυλή θα συναντήσουμε χώρους δημόσιων και θρησκευτικών τελετών, αποθήκες, εργαστήρια, κατοικίες, μικρότερες αυλές, διαδρόμους επικοινωνίας κ.ά. σε σαφώς διαφοροποιημένα κτιριακά σύνολα, ανάλογα με τις διαφορετικές λειτουργίες, που υποδηλώνουν την πολυπλοκότητα του κτηρίου.

Το πρώτο ανάκτορο της Κνωσού πρέπει να κατασκευάστηκε μάλλον τον 19ο αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε τον 17ο αιώνα. π.Χ. Τον 16ο αιώνα ξανακτίζεται στη μορφή που τα σημερινά ερείπια αποτυπώνουν τη λαμπρότητα και λειτουργικότητά του. Στα μέσα του 15ου αιώνα π.Χ. η Κνωσός φαίνεται να αγγίζει το υψηλότερο σημείο ανάπτυξής της έως και το 1450 π.Χ. περίπου, οπότε συμβαίνει μια τεράστια φυσική καταστροφή, η οποία πιθανόν να οφείλεται στην έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας. Στη συνέχεια, όταν οι Μυκηναίοι κατάκτησαν την Κρήτη, ακολουθεί ακόμα μια μικρή περίοδο άνθησης του ανακτόρου, το οποίο όμως μετά το 1400 π.χ. δεν υφίσταται πλέον ως ανάκτορο. Έως και το 1150 π.χ. στη θέση του ανακτόρου αναπτύσσονται διάφορες άλλες δραστηριότητες και μετά εγκαταλείπεται εντελώς.

Από τα λαμπρά ανάκτορα της μινωικής Κνωσού διασώζεται στην ελληνική αρχαιότητα ο θρύλος του βασιλιά Μίνωα, ενώ στα μεταγενέστερα πλέον χρόνια αυτός ο θρύλος θα δώσει το έναυσμα για τις πρώτες προσπάθειες ανασκαφής που επιχειρήθηκαν από τον Ηρακλειώτη Μίνωα Καλοκαιρινό το 1878. Αυτός που έμελλε να φέρει στο φως τα ερείπια της Κνωσού στο σύνολό τους είναι ο σπουδαίος Άγγλος αρχαιολόγος σερ Άρθουρ Εβανς, ο οποίος άρχισε συστηματικές ανασκαφές το 1900, που διήρκεσαν έως το 1931.

Στα τριάντα χρόνια ανασκαφικών εργασιών αποκαλύφθηκαν στο σύνολο και οι προηγούμενες φάσεις του ανακτόρου με σημαντικά ευρήματα από τις διάφορες περιόδους κατοίκησης του χώρου. Στην βάση της συστηματικής ανασκαφής του ο σερ Άρθουρ Εβανς επιχείρησε και την μερική αποκατάσταση του ανακτόρου, χρησιμοποιώντας σύγχρονα υλικά, και σε ορισμένες περιπτώσεις προχώρησε στη συμπλήρωση ολόκληρων τμημάτων που διακρίνουμε σήμερα. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν υπερβολικές αυτές τις παρεμβάσεις, ωστόσο από πολλούς αρχαιολόγους εκφράζεται η άποψη ότι οι αναστηλωτικές παρεμβάσεις του Έβανς δεν είναι αυθαίρετες και αποδίδουν ως ένα βαθμό την εικόνα που ενδέχεται να είχαν τα ανάκτορα την εποχή της ακμής τους.

Λίγο πριν αναχωρήσουμε από την Κρήτη, επισκεφτήκαμε τον τάφο του Καζαντζάκη  που βρίσκεται σε έναν λόφο με θέα σχεδόν όλο το Ηράκλειο και στη συνέχεια

φτάσαμε στο λιμάνι και πήραμε το πλοίο, FESTOS PALACE,  για την επιστροφή μας στον Πειραιά.

 

Είχαμε ήσυχο ταξίδι και φτάσαμε το πρωί της Δευτέρας, έχοντας στις αποσκευές μας όλες αυτές τις όμορφες εικόνες από την ανατολική Κρήτη!